อาร์ติโชกมักจะถูกมองว่าเป็นผักชนิดหนึ่ง ที่มีรูปร่างน่าสนใจ มีลักษณะตูมและมีกลีบปกคลุมหนาแน่น แต่ส่วนของอาร์ติโชกที่คุณกินนั้นแท้จริงแล้วคือดอกตูมของดอกไม้ก่อนที่จะบาน หลังจากดอกบาน อาร์ติโชกจะกลายเป็นดอกไม้สีม่วง แต่ส่วนใหญ่แล้วจะถูกเก็บเกี่ยวเพื่อนำไปทำเป็นอาหารก่อนที่จะบาน เมื่อนำไปนึ่งจะมีเนื้อสัมผัสที่นุ่มและ อาร์ติโชค รสชาติ หวานนำไปจิ้มซอสก็อร่อยแล้ว และยังเป็นของว่างที่เหมาะกับสายเฮลตี้อีกด้วย อาร์ติโชคสรรพคุณ ของดอกไม้ชนิดนี้จะมีความน่าสนใจอย่างไร จะมีโภชนาการที่สูงและดีต่อสุขภาพขนาดไหน มาเช็กให้ชัวร์ก่อนทานกัน
อาร์ติโชคสรรพคุณ คืออะไร? ทำไมจึงช่วยบำรุงสุขภาพได้
การทานอาร์ติโชค คือการทานดอกไม้ก่อนที่มันจะบาน ได้รับการยกย่องว่าเป็นสุดยอดอาหาร (superfood) เหตุผลที่เป็นเช่นนี้เพราะอาร์ติโชคมีสารต้านอนุมูลอิสระในระดับสูง และยังเป็นพืชที่ได้รับการยกย่องว่าช่วยบำรุงตับ ลดคอเลสเตอรอล
อาร์ติโชคเป็นพืชที่อุดมไปด้วยสารอาหาร โดยอาร์ติโชคขนาดกลาง 1 ดอก ประกอบด้วย
- แคลอรี่: 60
- ไขมัน: น้อยกว่า 1 กรัม
- โซเดียม: 120 มก
- คาร์โบไฮเดรต: 13 กรัม
- โปรตีน: 4 กรัม
ทำให้เป็นพืชที่ปราศจากไขมันและโซเดียมต่ำแล้ว อาร์ติโชคยังอุดมไปด้วยสารอาหารที่สำคัญ ๆ ได้แก่…
- โพแทสเซียม
- ไฟเบอร์
- วิตามินซี
- แมกนีเซียม
- โฟเลต
จากสารอาหารที่อุดมไปด้วยมากมายที่อัดแน่นอยู่ในอาหารแคลอรีต่ำชนิดนี้ อาร์ติโชคจึงนิยมนำมาทำเป็นอาหารว่างแบบง่าย ๆ หรือเป็นเครื่องเคียงแสนอร่อยในมื้ออาหารหลัก
สรรพคุณ เด็ดช่วยป้องกันตับแข็ง ลดไขมันและคอเลสเตอรอล
อาร์ติโชค สรรพคุณ ช่วยป้องกันตับแข็ง ลดไขมันและคอเลสเตอรอล เป็นพืชอีกชนิดนึงที่น่าสนใจ มีประโยชน์ที่ได้รับการพิสูจน์มากมาย
- การต่อต้านริ้วรอย: ในปี 2018 มีข้อมูลตีพิมพ์ในวารสาร Molecule พบว่าครีมที่สกัดจากอาติโชคช่วยลดการอักเสบ และช่วยเรื่องของการไหลเวียนโลหิตในผิวหนัง ช่วยลดความหย่อนคล้อยและความหยาบกร้าน ทำให้นอกจากคอลลาเจนดูแลสุขภาพแล้ว อาร์ติโชคก็สามารถช่วยบำรุงได้เช่นกัน
- โรคไขมันพอกตับ: ในปี 2016 ใน International Journal of Hepatology สรุปว่า สารสกัดจากอาติโชค 2,700 มิลลิกรัม (มก.) ที่ทานทุกวันจะช่วยลดเอนไซม์ตับในผู้ใหญ่ 30 คนที่เป็นโรคไขมันพอกตับระยะลุกลาม (NAFLD) เมื่อเทียบกับผู้ใหญ่ 30 คนที่ได้รับยาหลอก
- ความดันโลหิตสูง: ปี 2021 Complementary Therapies in Medicine สรุปว่า จากหลักฐานจากการทดลองในมนุษย์ 8 การทดลอง สารสกัดจากใบอาติโชคอาจช่วยลดความดันโลหิตได้เล็กน้อย (เฉลี่ย 2 – 3 mmHg) ในผู้ที่มีความดันโลหิตสูง
- โรคไต: ปี 2016 ในวารสารเภสัชวิทยาของปากีสถาน รายงานว่าสารสกัดอาติโชคที่ได้รับจากการฉีดเข้าสู่ร่างโดยตรง ทำให้การทำงานของไตเป็นปกติ ซึ่งมีการทดลองในหนูที่เป็นโรคไตที่เกิดจากยา แต่ผลแบบเดียวกันนี้ยังไม่ได้แสดงให้เห็นในมนุษย์
อาร์ติโชค กินยังไง ให้ได้ประโยชน์สูงสุด
ส่วนที่นำมาทานคือดอก ที่มีลักษณะเป็นพุ่มอัดกันอย่างแน่นหนา นำมาเด็ดกลีบออก แล้วนำไปต้ม หรือนำไปปรุงอาหารในเมนูต่าง ๆ รสชาติจะมีความมันคล้ายถั่วต้ม แต่เมื่อกลืนลงไปจะรู้สึกถึงรสหวานในลำคอ สำหรับสายเฮลตี้ที่ไม่ต้องการนำไปประกอบอาหารให้มีการเติมเครื่องปรุงให้ยุ่งยากมากมาย คุณก็สามารถนำดอกไปนึ่งหรือต้มจนสุกได้ เมื่อสุกแล้วก็เด็ดออกมาแล้วทานทีละกลีบ แต่ไม่ใช่ทั้งกลีบที่จะสามารถกินได้ เพราะ อาร์ติโชคสรรพคุณ ส่วนที่ทานได้มีแค่บริเวณส่วนโคนกลีบเท่านั้น
อาร์ติโชค กินยังไง ถ้านึ่งหรือต้มแล้วเหมาะกับสายแทะ เริ่มจากให้คุณกัดโคนกลีบเอาไว้ หลังจากนั้นก็ค่อยรูดเนื้อออกมา แล้วจะเหลือแกนแข็งซึ่งทานไม่ได้ สามารถนำไปจิ้มกับซอสหลากหลายชนิด ไม่ว่าจะเป็นซอสกระเทียม ซอสเนย ซอสครีมต่าง ๆ แต่สำหรับลิ้นคนไทย ที่ชอบทานอาหารรสจัด สามารถนำไปทานกับน้ำพริก หรือทานเล่นเป็นของว่างได้
ไม่ได้มีแต่กลีบเท่านั้นนะที่สามารถกินได้
นอกจากส่วนกลีบเเล้วก็มีอีกหนึ่งส่วนที่สามารถรับประทานได้เช่นกัน นั่นก็คือบริเวณใจกลาง มักถูกเรียกว่าเป็นหัวใจของอาร์ติโชค เมื่อคุณลอกกลีบทานจนหมดแล้ว เลาะบริเวณตรงกลาง คุณจะพบเนื้อสีขาวเทาด้านใน ซึ่งอาร์ติโชคในส่วนนี้สามารถทานได้ทั้งก้อน รสชาติมีความหวานมันเข้มข้นมาก การทานอาร์ติโชคเป็นการทานดอกไม้ชนิดหนึ่งที่เหมาะกับผู้ที่ชื่นชอบการแทะและแกะมาก ๆ นอกจากนี้คุณยังสามารถบดเนื้อที่อยู่บริเวณตรงกลางนี้ลงในชีส เพื่อเพิ่มโปรตีนที่สูงขึ้นในอาหารมื้อนั้นก็ยังได้
แหล่งซื้ออาร์ติโชคในประเทศไทย
อาติโช๊คสด ขายที่ไหน ในปัจจุบันนี้ประเทศไทยปัจจุบันนี้คุณสามารถซื้ออาร์ติโชคดี ๆ ได้ในรูปแบบที่หลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นการซื้อเมล็ดพันธุ์มาเพาะปลูกเอง หรือแม้แต่การซื้อดอกตูมอาร์ติโชคที่พร้อมกินแล้ว ก็มีขายในหลากหลายสถานที่ไม่ว่าจะเป็นโครงการหลวง หรือแหล่งซื้อในอินเทอร์เน็ต เพียงแต่ว่าแหล่งซื้ออาร์ติโชคในอินเตอร์เน็ตก็อาจจะเป็นอีกหนึ่งแหล่งที่ซื้อได้ง่ายมากที่สุด แต่ก่อนที่คุณจะทำการจ่ายเงินซื้อออกไป แนะนำว่าให้คุณเช็กร้านค้าให้ดีเสียก่อน เพื่อที่คุณจะได้อาร์ติโชคที่มีคุณภาพดีสมราคามารับประทานได้อย่างเอร็ดอร่อยนั่นเอง
ประโยชน์ของอาร์ติโชค
สรรพคุณที่แท้จริงของอาร์ติโชคนั้นมีมากมาย แต่เราจะมาแนะนำประโยชน์เด่น ๆ ที่ได้รับความสนใจจากคนรักสุขภาพกัน
-
อุดมไปด้วยโปรตีนมากมาย
อาร์ติโชคยังมีโปรตีนมากกว่าผักชนิดอื่น ๆ ที่ 3.5 กรัมต่อ 1 หน่วยบริโภค อ้าอิงงานวิจัยจาก Journal of the American College of Cardiology พบว่าผู้ที่บริโภคโปรตีนจากพืชต่อโปรตีนที่ได้จากสัตว์ในอัตราส่วนที่สูงขึ้น จะมีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจลดลง
-
มีไฟเบอร์สูง
ไฟเบอร์จะทำให้คุณรู้สึกอิ่มนาน และนอกจากนี้ก็ยังให้ประโยชน์ในระยะยาวมากกว่า เช่น…การลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจ อาร์ติโชคครึ่งถ้วยมีไฟเบอร์ประมาณ 7 กรัม หรือมากกว่า 1 ใน 4 ของปริมาณที่แนะนำสำหรับการทานของผู้หญิง และเกือบ 1 ใน 5 ของปริมาณที่แนะนำสำหรับผู้ชาย
-
ช่วยส่งเสริมการทำงานของลำไส้
อาร์ติโชกอัดแน่นไปด้วยอินนูลิน ซึ่งเป็น รูปแบบเส้นใยที่เป็นเอกลักษณ์ ช่วยป้องกันปัญหาระบบทางเดินอาหาร เช่น…อาการท้องผูก เพิ่มการดูดซึมแร่ธาตุ เช่น…แคลเซียม และช่วยเสริมระบบภูมิคุ้มกันของคุณ และจากการศึกษาของ British Journal of Nutrition ยังพบว่า อินนูลินยังทำงานเป็นพรีไบโอติกซึ่งช่วยรักษาสุขภาพของลำไส้
-
ช่วยเพิ่มระบบภูมิคุ้มกันให้แก่คุณ
น้ำส้มไม่ใช่สิ่งเดียวที่จะช่วยป้องกันไม่ให้คุณเป็นหวัด โดย Journal of Agriculture and Food Chemistry ได้จัดอันดับให้อาร์ติโชคอยู่ในรายชื่ออาหารที่อุดมด้วยสารต้านอนุมูลอิสระ ที่ช่วยกระตุ้นภูมิคุ้มกัน อาร์ติโช้คมีโพลีฟีนอลสูงตามธรรมชาติซึ่งสามารถซ่อมแซมเซลล์ที่เสียหายได้ ซึ่งทำให้ระบบภูมิคุ้มกันของคุณบกพร่อง โพลีฟีนอลเป็นกลุ่มของไฟโตเคมิคอลที่พบมากในอาหารจากพืช หรือหากคุณอยากลองพืชสมุนไพรที่ช่วยด้านระบบภูมิคุ้มกันอื่น ๆ คุณอาจสนใจ ยี่ห้อถั่งเช่าบำรุงร่างกาย
-
ช่วยลดไขมันในร่างกายได้
อาร์ติโช้คมีประโยชน์อย่างมากในการรักษาน้ำหนักตัว ช่วยลดไขมันถ้าคุณกินเป็นประจำ เพราะอาร์ติโชค 1 หัวมีแคลอรีประมาณ 25 แคลอรี ดังนั้นจึงเหมาะกับการนำไปทำเป็นเมนูที่ช่วยควบคุมน้ำหนัก และดีต่อสุขภาพ
-
ช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดโรคมะเร็ง
นอกจากจะช่วยลดการอักเสบ ก็ยังช่วยลดโอกาสการเติบโตของเซลล์มะเร็งอีกด้วย เพราะมีปริมาณฟลาโวนอยด์ที่ช่วยฆ่าเซลล์มะเร็งตับอ่อน จากการศึกษาของ Molecular Nutrition and Food Research อาร์ติโชคเป็นหนึ่งพืชที่มีฟลาโวนอยด์สูง และมี apigenin (สารอาหารจากพืชชนิดหนึ่ง) ที่สามารถช่วยต่อสู้กับมะเร็งเต้านมได้เช่นกัน อ้างอิงตามรายงานของ Journal of Clinical Biochemistry and Nutrition
สรุปสรรพคุณของดอกไม้ชนิดนี้เป็นดอกไม้อีกชนิดหนึ่งที่น่ารับประทานมากนอกจากจะมีรูปร่างแปลกตาที่แลดูสวยงามแล้ววิธีการทานก็ยังเหมาะกับผู้ที่ชอบแทะชอบทานน้ำพริก พืชชนิดนี้ก็เป็นพืชอีกชนิดหนึ่งที่เราอยากจะร้องแนะนำให้คุณซื้อหากันดู วิธีทำนั้นก็ง่ายแสนง่ายเพียงแค่นำไปต้มหรือนำไปนึ่งเท่านั้นเอง
อ้างอิงจาก
- Top 8 Health Benefits of Artichokes and Artichoke Extract. https://www.healthline.com/nutrition/artichoke-benefits
- Artichokes: Health Benefits, Nutrients, Preparation, and More. https://www.webmd.com/diet/health-benefits-artichokes
